Dobrostan zwierząt to pojęcie odnoszące się do stanu ich zdrowia, zachowania i samopoczucia. Obejmuje ono wiele różnych aspektów, takich jak dostęp do odpowiedniej ilości i jakości pożywienia, czystej wody, odpowiedniego schronienia, utrzymania higieny, opieki weterynaryjnej, a także odpowiednich warunków transportu i uboju.
Dobrostan zwierząt oznacza również, że są one traktowane z szacunkiem i godnością, a ich fizyczne i emocjonalne potrzeby są zaspokajane. Obejmuje to zapewnienie zwierzętom odpowiedniego poziomu aktywności fizycznej i mentalnej, unikanie bólu i cierpienia, a także zapewnienie odpowiedniego poziomu socjalizacji i interakcji z innymi zwierzętami i ludźmi.
Dobrostan zwierząt jest ważny ze względów moralnych, etycznych jak i praktycznych. Uważa się, że dbanie o dobrostan zwierząt to nasz obowiązek, ponieważ zwierzęta są istotami odczuwającymi ból, cierpienie i stres. Zwierzęta mają takie same prawa do szacunku i opieki jak ludzie. Ponadto, dobre warunki życia przyczyniają się do poprawy jakości produktów pochodzących z hodowli i przemysłu rolno-spożywczego.
Współczesne społeczeństwo coraz bardziej zwraca uwagę na dobrostan zwierząt i podejmuje działania na rzecz poprawy ich warunków życia, na przykład poprzez wprowadzanie ustaw regulujących ich ochronę, promowanie etycznego i odpowiedzialnego podejścia do hodowli i karmienia zwierząt, a także poprzez wspieranie organizacji zajmujących się ochroną zwierząt i edukacją społeczeństwa w tym zakresie.
Świadomość konsumentów na temat dobrostanu zwierząt jest coraz większa i wciąż zyskuje na znaczeniu. Coraz więcej ludzi zwraca uwagę na warunki, w jakich żyją zwierzęta hodowlane i na to, jak traktowane są przez rolników i przemysł mięsny. Klienci zaczynają zastanawiać się nad tym, co jedzą zwierzęta i skąd pochodzi ich pasza, a także w jaki sposób wpływa to na środowisko i czy jest zgodne z z założeniami zrównoważonego rozwoju.
Wiele krajów już dawno wprowadziło już przepisy dotyczące dobrostanu zwierząt, takie jak minimalne wymagania dotyczące powierzchni wolnej dla zwierząt hodowlanych, minimalne standardy żywienia i zapewnienia dostępu do wody oraz zakazy okaleczania zwierząt bez znieczulenia. Klienci zaczynają również preferować produkty pochodzące z systemów hodowli wolnej lub ekologicznej, które zapewniają lepsze warunki dla zwierząt.
Organizacje i kampanie na rzecz dobrostanu zwierząt odgrywają również ważną rolę w zwiększaniu świadomości konsumentów na temat problemów związanych z hodowlą zwierząt i wykorzystaniem ich w przemyśle spożywczym. Dzięki nim, klienci mają dostęp do informacji na temat różnych aspektów dotyczących produkcji mięsa, jaj i mleka, takich jak warunki życia zwierząt, ich transport i sposób uboju. Wyniki badań sugerują, że klienci chętniej płacą więcej za produkty pochodzące z bardziej humanitarnych systemów hodowli. Świadomość konsumentów na temat dobrostanu zwierząt będzie dalej wzrastać wraz z upowszechnianiem się informacji na temat problemów związanych z przemysłem spożywczym i globalnym wpływem produkcji mięsa na środowisko oraz zrównoważony rozwój.
Jak zatem potwierdzić, że na danej fermie, gospodarstwie, ubojni jest zapewniony dobrostan? Jednym z rozwiązań jest audyt dobrostanu zwierząt.
Audyty dobrostanu zwierząt mogą przyczynić się do poprawy losu zwierząt poprzez identyfikację obszarów, w których dobrostan zwierząt może ulec poprawie oraz wdrożenie rozwiązań w tych obszarach. Są to obszary takie jak zakwaterowanie, żywienie, opieka weterynaryjna oraz praktyki związane z obsługą i transportem, które mogą mieć wpływ na dobrostan zwierząt.
Decydując się na audyty dobrostanu zwierząt, rolnicy i przetwórcy żywności mogą poddać ocenie swoje praktyki w zakresie opieki nad zwierzętami i wprowadzić zmiany w celu poprawy dobrostanu zwierząt. Może to obejmować wdrożenie najlepszych praktyk w zakresie opieki nad zwierzętami, zapewnienie bardziej komfortowych i sanitarnych warunków życia, poprawę praktyk w zakresie obsługi i transportu oraz zapewnienie zwierzętom odpowiedniej opieki medycznej w razie potrzeby.
Audyty dobrostanu zwierząt mogą również pomóc w poprawie przejrzystości praktyk w zakresie opieki nad zwierzętami, ponieważ zapewniają zainteresowanym stronom możliwość oceny dobrostanu zwierząt i zagwarantowania, że spełniane są wymagania prawne oraz dobre praktyki. Może to pomóc w budowaniu zaufania konsumentów i poprawić postrzeganie branży przez społeczeństwo. Ocena dobrostanu zwierząt nie jest to novum dla producentów żywności pochodzenia zwierzęcego. Audyty dobrostanu przeprowadzane są na zlecenie sieci handlowych czy sieci restauracji.
Jedną z możliwości jest zweryfikowanie poziomu dobrostanu zwierząt na podstawie wymagań normy ISO/TS 34700:2016 Zarządzanie dobrostanem zwierząt.ISO/TS 34700:2016 to norma techniczna, opracowana przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO).
Ma ona na celu określenie wymagań dotyczących zarządzania dobrostanem zwierząt.
Norma ta wprowadza wytyczne dla organizacji w zakresie planowania, projektowania, wdrażania, monitorowania, oceny i poprawy działań związanych z dobrostanem zwierząt. Norma ISO/TS 34700:2016 opisuje ogólne zasady zarządzania dobrostanem w organizacji, takie jak identyfikacja, ocena i kontrola ryzyka, a także określa wymagania dotyczące dokumentowania procesu zarządzania ryzykiem, jakie związane jest z obszarem dobrostanu zwierząt.
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom rynku konsumentów i dostawców, eksperci TÜV SÜD Polska przygotowali Program Certyfikacji „Dobrostan Zwierząt”, który pozwala na ocenę dobrostanu zwierząt na fermie, podczas transportu lub podczas uboju. Program ten został oparty o:
– wymagania normy ISO/TS 34700:2016 Zarządzanie Dobrostanem Zwierząt.
– Kodeks zdrowia zwierząt lądowych (OIE TAHC), opublikowany przez Światową Organizację Zdrowia Zwierząt (OIE).
– Unijne Konwencje, Dyrektywy i Rozporządzenia o ochronie zwierząt hodowlanych i gospodarskich, zwierząt przeznaczonych do uboju oraz zasadach ich uśmiercania, obejmujące również dobre praktyki na fermach i w gospodarstwach.
– Krajowe ustawy i rozporządzenia o ochronie zwierząt, Inspekcji Weterynaryjnej oraz minimalnych warunkach utrzymywania gatunków zwierząt gospodarskich.
– Instrukcje Głównego Lekarza Weterynarii w sprawie postępowania przy przeprowadzaniu kontroli pod względem dobrostanu zwierząt w rzeźniach oraz na fermach i w gospodarstwach.
W zakresie Programu Certyfikacji „Dobrostan Zwierząt” ujęto również obszar bioasekuracji, co jest istotne w szczególności dla łańcucha produkcji drobiu i trzody chlewnej. Program Certyfikacji dedykowany jest zarówno producentom mięsa i jego przetworów, jak i hodowcom, sieciom handlowym i firmom transportowym specjalizującymi się w transporcie żywych zwierząt. Pozwala na certyfikację łańcucha dostaw drobiu, trzody chlewnej oraz bydła mięsnego, poczynając od fermy hodowlanej, poprzez załadunek, transport i rozładunek żywych zwierząt oraz ubój.
TÜV SÜD Polska zapewnia również właściwych audytorów, którzy posiadają wykształcenie kierunkowe (rolnicze, zootechniczne lub weterynaryjne) oraz doświadczenie w obszarze hodowli, transportu i uboju zwierząt. Każdy audytor prowadzący czynności weryfikacyjne wyposażony jest w środki ochrony osobistej, pozwalające na wejście pomiędzy zwierzęta w celu oceny stanu zdrowia i realnych warunków bytowania, z zachowaniem zasad bioasekuracji oraz dobrostanu. Przynajmniej raz do roku audytorzy podlegają ocenie w trakcie prowadzonego audytu, dokonywanej przez uprawnionego audytora wiodącego, a także uczestniczą w wewnętrznych wymianach doświadczeń dla audytorów oraz w zewnętrznych szkoleniach doskonalących.
Aneta Sikorska
Publikacja jest chroniona prawem autorskim.
Przedruk tylko za pisemną zgodą wydawcy serwisu.