Branża mięsna w Polsce stoi przed ogromnymi wyzwaniami, które kształtują zarówno przyszłość sektora, jak i strategie dostosowania się do globalnych zmian. Nowe regulacje, zmieniające się preferencje konsumenckie oraz potrzeba zrównoważonego rozwoju wyznaczają kierunki, w których sektor mięsny musi podążać. Na te tematy dyskutowano podczas „Okrągłego Stołu Branży Mięsnej i Handlu Nowoczesnego”, który odbył się 6 listopada 2024 roku w Targach Kielce. Wydarzenie towarzyszyło Targom Marek Własnych.
Polska branża mięsna stoi przed licznymi wyzwaniami, które wymuszają przekształcenia zarówno w ofercie produktowej, jak i strategiach sprzedaży oraz marketingu. Aby sprostać wymaganiom rynku, branża musi postawić na innowacje, zrównoważony rozwój i transparentność – te elementy staną się kluczowe dla przyszłości sektora.
Zmieniające się podejście konsumentów do produktów mięsnych – presja ESG
Marta Wrembel, właścicielka Responsible Business Solutions, zwróciła uwagę na postępujące zmiany w zachowaniach konsumentów. – Jesteśmy coraz bardziej świadomi i przejmujemy się dobrostanem zwierząt, co prowadzi do wzrostu liczby osób na diecie roślinnej. Z danych wynika, że już ponad 10% Polaków deklaruje dietę wegetariańską lub wegańską, a kolejne 30% określa siebie jako fleksitarian – mówiła Marta Wrembel.
Branża mięsna stoi przed koniecznością spełnienia wymogów ESG, które obejmują aspekty środowiskowe, społeczne i zarządcze. Nowe przepisy, takie jak dyrektywa CSRD oraz standardy ESRS, zmuszają producentów do ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko i adaptacji do zmian klimatycznych. – Branża jest z jednej strony w szoku z powodu wprowadzonych regulacji, a także spadającej sprzedaży mięsa, ale jednocześnie ma świadomość, że musi dostosować się do zmieniających się wymogów społecznych i klimatycznych – podkreśliła ekspertka.
Zróżnicowane preferencje konsumentów i rosnące znaczenie produktów convenience
– Widzimy znaczną różnorodność preferencji konsumentów. Z jednej strony rośnie popularność produktów convenience, takich jak plasterkowane wędliny, kabanosy i konserwy – zauważył Tomasz Parzybut, Prezes Zarządu Stowarzyszenia Rzeźników i Wędliniarzy RP. – COVID-19 wzmocnił zainteresowanie produktami o dłuższym terminie przydatności. Równocześnie rozwija się segment produktów wegetariańskich i wegańskich, co jest dla nas wyzwaniem – dodał.
Według danych CPS GfK / YouGov, w ciągu ostatnich pięciu lat zakupy roślinnych zamienników mięsa w Polsce wzrosły prawie 5-krotnie, co ukazuje skalę zainteresowania konsumentów i skłania tradycyjnych producentów mięsnych do dalszych inwestycji w ten segment.
Polityka sieci handlowych a wyzwania rynku mięsnego
Znaczącym, jeśli nie największym problemem, z którym mierzy się sektor mięsny, jest rosnąca dominacja dużych sieci handlowych i dyskontów. – Przez ostatnie dwa lata zamknięto około 5000 specjalistycznych sklepów. W tej walce cenowej przegrywamy z agresywną polityką sieci handlowych, które oferują produkty w bardzo niskich cenach – mówi Tomasz Parzybut. Zaznacza także, że jednym z kluczowych wyzwań jest doprowadzenie do większej transparentności i wymuszenie na dyskontach oznaczenia geograficznego oraz wprowadzenia systemów jakości. – Konsument często nie wie, skąd pochodzi produkt, a sieci często nie oferują wyrobów regionalnych, co osłabia lokalne rynki. Walczymy o te oznaczenia, certyfikacje – dodał.
Opakowania i ekologia – nowe oczekiwania rynku
Kolejnym aspektem, który nabiera znaczenia, jest kwestia ekologii, nie tylko w kontekście hodowli, ale także opakowań. Grzegorz Mech, Business Development Manager w CPS GfK / YouGov, podkreślił zmieniające się oczekiwania konsumentów co do opakowań produktów mięsnych. – Mięso pakowane to już 40% rynku, a wędliny stanowią ponad połowę rynku w ujęciu wolumenowym. Jednocześnie, oczekujemy, że opakowania będą nie tylko funkcjonalne, ale też przyjazne środowisku – stwierdził ekspert.
Dane CPS GfK / YouGov wskazują, że obecnie około 30% konsumentów deklaruje ograniczenie spożycia mięsa, a w ciągu ostatnich pięciu lat nastąpił spadek spożycia mięsa o 10-11%. Choć ESG jest ważnym trendem, Grzegorz Mech zwraca uwagę, że dla wielu konsumentów kluczowym czynnikiem nadal pozostają cena i jakość produktu. – Dla większości klientów ESG nie jest jeszcze czynnikiem decyzyjnym, ale dobrze zaprojektowane opakowanie ekologiczne może być dobrym punktem wyjścia do budowania marki – dodał.
Wprowadzenie biodegradowalnych materiałów opakowaniowych oraz rozwiązań śledzenia pochodzenia produktów może przyczynić się do budowania zaufania konsumentów. Systemy cyfrowe, pozwalające na pełne śledzenie procesu produkcji od farmy do sklepu, stanowią odpowiedź na potrzeby świadomych konsumentów i nowe wymogi prawne.
W kierunku nowych strategii marketingowych i dostosowania się do zmiennych wymagań
Branża mięsna w Polsce ma przed sobą wyzwanie nie tylko spełnienia regulacji, ale także przyciągnięcia konsumentów, którzy poszukują coraz bardziej zróżnicowanych produktów. – Musimy dostosować nasze strategie, nie tylko pod względem oferty, ale także w zakresie marketingu. Widzę przyszłość sektora jako połączenie sklepów mięsnych z bistro, gdzie klienci będą mogli nie tylko kupić mięso, ale także zjeść na miejscu – podkreślił Tomasz Parzybut.
Fot. okragly_stol