W życiu każdego przedsiębiorcy, prędzej czy później, przychodzi taki moment, kiedy zastanawia się, ile może być warta jego firma. Przedsiębiorstwo niejednokrotnie przez lata budowane od zera, rozwijane w różnych warunkach, pochłaniające ogrom czasu i pieniędzy. A może przejęty rodzinny biznes z wieloletnią historią i ugruntowaną pozycją na rynku? Niezależnie od tego, gdzie sięga historia startu firmy, czym dokładnie się zajmuje i jakie są dalsze zamiary właścicieli, w każdym przypadku możliwe jest przełożenie tych czynników na liczby, czyli na wartość firmy.
Czym jest analiza finansowa?
Analiza finansowa to proces oceny kondycji finansowej i wyników przedsiębiorstwa lub projektu. Ma na celu zrozumienie, jak dobrze dana jednostka radzi sobie finansowo, jakie ma perspektywy rozwoju oraz jakie zagrożenia mogą na nią czyhać. Analiza finansowa jest kluczowym narzędziem w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych, zarządczych i strategicznych. Jest to o tyle istotne, że daje możliwość analizowania zmian zachodzących w firmie lub porównywania jej z konkurencyjnymi przedsiębiorstwami. Dzięki temu właścicielom łatwiej jest podejmować trafne decyzje finansowe, a inwestorom ocenić czy warto zainwestować w dane przedsiębiorstwo. Przedmiotem analizy finansowej przedsiębiorstwa jest jego działalność gospodarcza. Głównymi, wykorzystywanymi przez nią źródłami informacji jest sprawozdanie finansowe, warto jednak mieć na uwadze, że przedmiot i zakres analizy finansowej nie ma ściśle określonego charakteru. Zależą one od osoby oceniającej, a także dostępności i szczegółowości informacji.
Jakie są główne cele analizy finansowej?
Przedsiębiorca decydujący się na przeprowadzenie analizy finansowej swojej firmy jest motywowany różnymi czynnikami, zależnie od swojej sytuacji czy efektu jaki chce uzyskać. Istnieje kilka uniwersalnych celów, jakie można osiągnąć dzięki analizie i są to bezwzględnie:
– analiza bieżącej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, w tym płynności, rentowności, zadłużenia i efektywności. Działanie bezwzględnie konieczne, aby uchronić firmę przed negatywnymi skutkami przeoczenia krytycznego momentu w działalności firmy. Są to czynniki, którym można zapobiec, ale wyłącznie przy odpowiednio wczesnym rozpoznaniu.
– przewidywanie przyszłych wyników finansowych na podstawie analizy trendów historycznych i prognoz rynkowych. Dokonanie rzetelnej analizy danych historycznych pozwoli wyciągnąć cenne – wnioski co do przyszłych działań, a tym samym wpłynie na lepszą efektywność działania firmy.
– identyfikacja potencjalnych ryzyk finansowych oraz szans na rynku, które mogą mieć wpływ na przyszłe wyniki. Wczesne rozpoznanie problemu, analiza potencjalnych konsekwencji i odpowiednio szybka reakcja mogą uchronić firmę i właścicieli przed negatywnymi skutkami podejmowanych decyzji lub sytuacji na rynku.
To tylko kilka przykładów, ale możliwości, jakie daje analiza finansowa jest znacznie więcej. Kluczem jest zdefiniowanie celu, a następnie dobór odpowiednich narzędzi, dzięki którym można go osiągnąć.
Analiza finansowa i co dalej?
Zależnie od wyników, jakie dała przeprowadzona analiza finansowa, istnieją różne kierunki dalszych działań. Jeśli zidentyfikowane zostały jakieś problemy, jak na przykład niska rentowność czy zbyt wysokie zadłużenie, warto podjąć konkretne działania, które pomogą poprawić wyniki finansowe. Może to być między innymi zmiana strategii działania, optymalizacja kosztów, czy skupienie się na najbardziej rentownych obszarach firmy.
Niezależnie od wyników, zaleca się sporządzenie planu finansowego, w którym określone zostaną cele finansowe, budżet, prognozy i dalsza strategia działania. Nieodłącznym elementem planów finansowych jest ich ciągłe monitorowanie, aby śledzić postępy i dostosowywać działania do dalszych potrzeb.
Wielu przedsiębiorców zastanawia się, jak jeszcze może wykorzystać potencjał swojego biznesu. Z pomocą przychodzi wycena przedsiębiorstwa, która da jasny obraz, jaka jest jego wartość, ile można uzyskać w przypadku decyzji o całkowitej sprzedaży, ale też za jaką kwotę wprowadzić nowego inwestora lub udziałowca.
Wycena wartości firmy to dość złożony proces, który może obejmować wiele różnych czynników i metod. Najbardziej popularnymi są metody dochodowe i majątkowe, zatem jak same nazwy wskazują opierają się na generowanym przez firmę dochodzie i zgromadzonym przez nią majątku. Mówiąc szerzej, niezależnie od wybranej metody, wyceniając firmę, warto wziąć pod uwagę następujące czynniki:
– przychody, zyski, przepływy pieniężne,
– struktura kosztów i marże,
– zadłużenie i zobowiązania,
– model biznesowy,
– pozycja rynkowa i trendy w branży,
– reputacja i marka,
– plany rozwoju i strategia,
– innowacyjność,
– warunki gospodarcze i polityka państwa.
Firmę wycenia się na konkretny dzień, natomiast jak widać powyżej, czynniki jakie wpływają na wycenę są złożone i budowane niejednokrotnie przez lata. Im lepsza pozycja rynkowa marki i lepszy model biznesowy poparty dobrą strategią i realnymi planami rozwoju, tym korzystniejsza może być wartość firmy. Warto więc analizować te kwestie na bieżąco i wpływać na ich efektywne budowanie, poprzez stałą analizę sytuacji finansowej firmy, tworzenie i weryfikowanie realizacji ustalonych planów, a także nadzór nad danymi finansowymi, które w równie dużym stopniu oddziałują na wartość przedsiębiorstwa.
Praktyka wskazuje, że większość firm zza granicy i największe firmy w Polsce posiadają odrębny dział zajmujący się kontrolą sytuacji firmy i nadzorem nad jej prawidłowym rozwojem. Niewątpliwie przyczynia się to do sukcesu tych firm, ponieważ na pewnym etapie istnienia, dalszy wzrost bez usystematyzowanych procesów wewnątrz, bez ustalonych konkretnych planów i bez konsekwentnego rozliczania tych planów, byłby utrudniony lub nawet niemożliwy.
Nie każda firma potrzebuje od początku sztabu ludzi, natomiast niewątpliwie warto powierzyć to specjaliście, który w porozumieniu z Właścicielami i dzięki znajomości różnych branż i sytuacji panującej na rynku, jest w stanie wpłynąć na realną poprawę kondycji finansowej firmy i przyczynić się do jej rozwoju.
Adriana Wszołek
Prezes zarządu
CFO MANAGEMENT KLB Sp. z o.o.
a.wszolek@kancelaria-klb.pl
