Efektywność energetyczna w najbliższych latach będzie jednym z istotnych czynników determinujących konkurencyjność przedsiębiorstw. Coraz więcej z nich zwraca uwagę na ekologię, a co za tym idzie – poprawę efektywności energetycznej oraz wdrożenie innowacyjnych rozwiązań oszczędzających energię.
Firmy z branży mięsnej stoją przed wyzwaniem dostosowania się do kolejnych wymogów związanych z wydajnością i sposobem działania. Zwiększa się liczba kryteriów i regulacji środowiskowych, a klienci chcą wiedzieć, skąd pochodzą ich zakupy i jak wyglądała ich produkcja. Istnieją fundusze na transformacje emisyjności w przedsiębiorstwach m.in. na modernizację firmy, technologie, które poprawią efektywność produkcji i tym samym konkurencyjność kosztową. EWE to firma energetyczna, która od 25 lat działa w Polsce i oferuje m.in. gaz ziemny, energię elektryczną, usługi doradztwa energetycznego oraz z sukcesem pomaga pozyskać finasowania na transformacje energetyczne.
Programy dofinansowań na efektywność energetyczną – uzyskaj do 70% wartości inwestycji
Na rynku dostępne są bezzwrotne dofinansowania, które pozwolą przejść przez tę zieloną zmianę dużo sprawniej. Programy takie jak Kredyt Ekologiczny czy FEnIKS umożliwiają uzyskanie dotacji sięgającej do 70% wartości inwestycji. Ostateczna kwota dofinansowania zależna jest od wielkości firmy, województwa, a czasami także od spełnienia dodatkowych kryteriów. Wyżej punktowane zawsze będą kompleksowe, przynoszące największe oszczędności projekty inwestycyjne, skoncentrowane na poprawie efektywności energetycznej. Innymi programami, na które warto zwrócić uwagę, są Fundusz Modernizacyjny finansowany z uprawnień do emisji CO2 i Krajowy Plan Odbudowy. Poza ogólnopolskimi programami dostępne są programy regionalne, wdrażane przez poszczególne urzędy marszałkowskie oraz ograniczone terytorialnie, np. Fundusz Sprawiedliwej Transformacji dla regionów górniczych, czy Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej. Nigdy wcześniej nie było tak licznych i wartościowych programów dotacyjnych, ukierunkowanych na transformację energetyczną przedsiębiorstw. Warto jednakże podkreślić, że wzrost zamożności polskich regionów, sprawia, że perspektywa unijna 2021-2027 to ostatnia o tak znaczącej wartości wsparcia dla naszego kraju. Podmioty, które nie dokonają transformacji energetycznej przy wykorzystaniu środków unijnych, będą po 2028 roku zmuszone do finansowania poprawy efektywności głównie z własnych środków.
W obu przypadkach warunkiem koniecznym jest realizacja audytu energetycznego, który wykaże min. 30% oszczędności energii względem stanu poprzedniego. Dobór optymalnego programu lub programów wsparcia zależy od stopnia przygotowania projektu inwestycyjnego, poziomu redukcji zużycia energii w stosunku do stanu pierwotnego lub w przeliczeniu na jednostkę planowanych wydatków i wielu innych czynników.
Dla przedsiębiorstw najlepszym rozwiązaniem jest skorzystanie z usług firmy doradczej, która zajmuje się audytami, ale także wyborem odpowiedniego konkursu oraz napisaniem wniosku o dofinansowanie. Właściwy opis projektu i szukanie dodatkowych punktów w trakcie składania dokumentów mogą okazać się kluczowe dla ostatecznego wyniku konkursu.
Na co można otrzymać dotację?
Działania, na które można otrzymać dotację, są związane z poprawą efektywności energetycznej. Projekty muszą więc być powiązane, choćby w części, z budynkiem lub linią technologiczną, która już istnieje. O poprawie efektywności energetycznej mówimy w przypadku modernizacji lub wymiany istniejących środków trwałych. Dotacje te nie są przeznaczone na finansowanie nowych mocy produkcyjnych. Przykładowe projekty inwestycyjne podlegające dofinansowaniu:
1. Wymiana linii technologicznej lub maszyny na bardziej efektywną.
2. Zainstalowanie paneli fotowoltaicznych.
3. Izolacja budynku, wymiana okien i drzwi.
4. Wymiana oświetlenia na bardziej energooszczędne.
5. Wymiana źródła ciepła na bardziej ekologiczne, na przykład pompę ciepła.
6. Zastosowanie kogeneracji lub trigeneracji.
7. Modernizacja instalacji chłodzenia, wentylacji.
8. Zwiększenie efektywności energetycznej systemów obiegu mediów w zakładzie (np. systemu zimnej lub gorącej wody, systemu sprężonego powietrza).
9. Budowa biogazowni lub biometanowni zużywającej odpady produkcyjne.
10. Jakiekolwiek inne działanie związane ze wzrostem efektywności energetycznej.
Dofinansowanie objąć może jedno przedsięwzięcie inwestycyjne lub szerokie projekty łączące na przykład kogenerację i fotowoltaikę jako źródła energii, instalację nowoczesnych systemów odzysku ciepła, termomodernizację hali, zainstalowanie efektywniejszego systemu wentylacji, modernizację linii produkcyjnej czy też wykorzystanie nowoczesnych technologii przetwarzania odpadów organicznych. Przedsiębiorstwa mogą korzystać jednocześnie z kilku programów dotacyjnych, pod warunkiem że dotyczą różnych przedsięwzięć. Dobrze wykonany audyt energetyczny może stanowić załącznik do wielu różnych programów wsparcia.
Przykłady realizacji z branży mięsnej
EWE od wielu lat realizuje audyty energetyczne, wykonuje koncepcje techniczno-ekonomiczne i pozyskuje dofinansowania dla przedsiębiorstw przemysłowych i usługowych z różnych branż. Nasze doświadczenia, związane z usługami wykonanymi dla przedsiębiorstw z branży mięsnej, pozwalają nam na wskazanie działań inwestycyjnych z największym potencjałem w zakresie redukcji śladu węglowego i poprawy efektywności energetycznej.
Po pierwsze, jest to instalacja kogeneracyjna, wytwarzająca energię elektryczną i ciepło na własne potrzeby. Dla tej technologii możliwe jest zarówno wsparcie inwestycyjne w postaci dotacji, jak i eksploatacyjne w formie premii gwarantowanej za każdą wytworzoną megawatogodzinę energii elektrycznej w postaci premii gwarantowanej przysługującej przez 15 lat od uruchomienia instalacji. Pozyskaną dotację należy wprawdzie odliczyć od płatności z tytułu bieżącego wsparcia, aczkolwiek warto z niej skorzystać w celu poprawy przepływów pieniężnych i skrócenia okresu zwrotu z inwestycji. Przy obecnych warunkach rynkowych okres zwrotu dla kogeneracji gazowej w branży mięsnej wynosi, przy uzyskaniu dotacji na inwestycję, do dwóch lat.
Kolejnym atrakcyjnym projektem inwestycyjnym u naszych klientów jest instalacja fotowoltaiczna pracująca na własne potrzeby. Może ona stanowić uzupełnienie lub, w pewnym stopniu, alternatywę dla kogeneracji gazowej. Przy uzyskaniu dotacji na budowę elektrowni słonecznej okres zwrotu wynosi około 3-5 lat przy jednoczesnym zdecydowanym ograniczeniu śladu węglowego.
Wiele przedsiębiorstw branży mięsnej musi wymienić stare systemy chłodnicze na nowe.
Wynika to z konieczności eliminacji szkodliwych dla środowiska naturalnego czynników chłodniczych i zstąpienia ich nowymi, bardziej ekologicznymi. Także takie działania mogą uzyskać dofinansowanie inwestycji, co zmniejsza nakłady na modernizację wymaganą z przepisów środowiskowych.
Istniejące systemy wsparcia dla inwestycji zwiększających efektywność energetyczną można wykorzystać do wymiany wyeksploatowanych linii technologicznych na nowe. Podstawowym kryterium jest w tym przypadku zmniejszenie o minimum 30% zapotrzebowania na energię w przeliczeniu na jednostkę produktu.
Ciekawym projektem inwestycyjnym w ubojni może być budowa biogazowni, wykorzystującej jako substrat odpady z produkcji i osady z oczyszczalni ścieków. Uzyskany biogaz można wykorzystać jako paliwo do własnej instalacji kogeneracyjnej lub oczyścić do postaci biometanu i wprowadzić do sieci gazowej. W zależności od specyfiki działania przedsiębiorstwa i dostępu do sieci gazowej, korzystniejsze może być jedno lub drugie rozwiązanie. Ważne jest przy tym, że dla obydwu wariantów można uzyskać dofinansowanie ze środków unijnych.
Z innych przedsięwzięć inwestycyjnych, które zwiększą efektywność energetyczną i dla których można pozyskać dofinansowanie jest m.in. odzysk ciepła ze sprężarek, wymianę silników elektrycznych lub montaż falowników do istniejących urządzeń, wymianę oświetlenia na energooszczędne lub systemów sterowania zużyciem energii. Często są to działania o zbyt małej wartości dla samodzielnej inwestycji zgłaszanej do dofinansowania i stanowią raczej uzupełnienie dla droższych przedsięwzięć.
Podsumowanie
Restrykcyjne przepisy i wymagania dotyczące efektywności energetycznej mogą być wyzwaniem, ale dzięki dofinansowaniom mogą stać się również szansą. Korzyści wynikające z opisanych zmian są wielowymiarowe. Zmniejszenie zużycia energii, niższe rachunki za media, redukcja marnotrawstwa surowców i ograniczenie szkodliwych emisji do środowiska to tylko niektóre z nich. Długofalowo działania zwiększające efektywność energetyczną pozwolą przedsiębiorstwu zrealizować cele zrównoważonego rozwoju, zaimplementować innowacje, a także poprawić swój wizerunek w oczach konsumentów i w ten sposób zyskać ich lojalność. Działania te będą sprzyjały wzmocnieniu pozycji konkurencyjnej modernizujących się przedsiębiorstw.
Większe udziały w rynku, znaczne oszczędności i działania mające pozytywny wpływ na środowisko to idealny scenariusz na zieloną transformację Twojej firmy. Sprawdź, co u Ciebie jest możliwe do wdrożenia.
Zapraszamy do kontaktu: rozwoj@ewe.pl
Ryszard Stefański
Dyrektor Działu Rozwoju
Przedsiębiorstwa w EWE
dr hab. Ryszard Stefański
Dyrektor Działu Rozwoju Przedsiębiorstwa w EWE – z branżą energetyczną związany od 2004 roku jako ekspert specjalizujący się w obsłudze przedsiębiorstw z tego rynku, zwłaszcza rynku gazowego. Autor licznych analiz ekonomicznych w branży energetyczne i ekspertyz z zakresu koniunktury gospodarczej, polityki handlowej oraz polityki energetycznej.