Przemysł spożywczy to duża i zróżnicowana branża obejmująca szeroką gamę produktów i usług związanych z żywnością, działająca także w skali globalnej. Wszystkie jej gałęzie łączy jednak jedno – niezależnie od tego, czy jest to produkcja i przetwórstwo mięsa, czy innych produktów spożywczych, bezpieczeństwo żywności powinno być uznawane za priorytet.
Czasami pomijanym, ale bardzo istotnym aspektem utrzymania bezpieczeństwa żywności jest stosowanie wysokiej jakości środków smarnych, specjalnie przeznaczonych do maszyn używanych w przemyśle spożywczym. Nie można sobie wyobrazić produkcji żywności bez olejów i smarów: każda maszyna posiadająca ruchome części musi być odpowiednio i regularnie smarowana, aby przekładnie, przenośniki taśmowe i inne elementy mogły poruszać się płynnie, nie zużywając przy tym nadmiernej ilości energii. Tego typu smary muszą wiązać się z minimalnym ryzykiem zanieczyszczenia żywności lub nie powodować go wcale.
Środki smarne stosowane w produkcji żywności
Smary, które można zastosować w produkcji żywności, dzielimy na różne kategorie, w zależności od obszaru zastosowania. Zasadniczo można wyróżnić trzy główne scenariusze zastosowań, które determinują, jaką kategorię środka smarnego należy zastosować. Różnią się one pod względem prawdopodobieństwa kontaktu smarów z produkowaną żywnością.
Smary kategorii NSF H1 są przeznaczone do pośredniego kontaktu lub technicznie nieuniknionego kontaktu z żywnością.
Smary kategorii NSF H2 można stosować wyłącznie poza bezpośrednim obszarem produkcji, gdzie nie występuje ryzyko kontaktu z żywnością.
Smary kategorii NSF 3H są dopuszczone do przewidywalnego lub absolutnie niezbędnego kontaktu z żywnością. To najczęściej rozpuszczalne lub jadalne oleje stosowane w celu zapobiegania rdzy i czyszczenia sprzętu.
Wszelkie zanieczyszczenia produktów końcowych stanowią poważne ryzyko dla zdrowia ludzkiego, powodując straty związane z wycofaniem gotowych produktów z rynku oraz szkodę dla reputacji marki. Kontakt środków smarnych z produktem końcowym w procesie produkcyjnym często jest technicznie nieunikniony, a pomimo korzystania ze środków smarnych określonych jako bezpieczne do stosowania w kontakcie z żywnością, wciąż występuje ryzyko zanieczyszczenia przez MOSH i MOAH.
Czym są MOSH i MOAH?
Do grupy węglowodorów olejów mineralnych (MOH), które są składnikami środków smarnych, należą węglowodory nasycone olejów mineralnych (MOSH) oraz węglowodory aromatyczne olejów mineralnych (MOAH). Ich obecność w żywności może być zagrożeniem dla zdrowia. Jeżeli kontakt środka smarnego z żywnością jest technicznie nieunikniony, ilość smaru pozostającego w żywności nie powinna przekraczać 1 ppm dla olejów silikonowych i 10 ppm dla wszystkich pozostałych olejów bazowych. W przypadku przekroczenia tych limitów produkt spożywczy należy uznać za niezdatny do spożycia.
Ryzyko zanieczyszczenia produkowanej żywności przez MOSH i MOAH można zminimalizować wybierając odpowiedniego partnera w zakresie środków smarnych. Klüber Lubrication wykorzystuje swoje zasoby i globalną specjalistyczną wiedzę bazującą na ponad 90-letnim doświadczeniu, aby pomagać klientom zapobiegać zanieczyszczeniom produkowanej żywności i czerpać pełne korzyści z wysokowydajnych środków smarnych.
Oto kilka wskazówek, które pomogą zminimalizować ryzyko zanieczyszczeń MOSH/MOAH:
1 Należy uznać smarowanie za istotny etap procesu produkcyjnego.
Smarowanie jest często postrzegane jako czynność konserwacyjna o niewielkim znaczeniu, a nie za krytyczny element procesu produkcyjnego, którym tak naprawdę jest. Ryzyko zanieczyszczenia żywności przez MOSH/MOAH jest realnym problemem, a w wielu przypadkach to środki smarne używane w procesie produkcji są uznawane za jego źródło.
Temat ten jest niezwykle złożony. Bez profesjonalnego wsparcia może dojść do nieoczekiwanego zanieczyszczenia produkowanej żywności w wyniku użycia zbyt dużej ilości środka smarnego lub stosowania niewłaściwego środka smarnego w niewłaściwym miejscu. Właściwie przeprowadzone smarowanie we współpracy z zaufanym i doświadczonym partnerem może przynieść znaczne korzyści – zmniejszyć długoterminowe koszty i zminimalizować ryzyko.
2. Nie należy wierzyć we wszystko, co słyszy się o środkach smarnych niezawierających MOSH/MOAH.
Nie ma dostępnych narzędzi analitycznych, które pozwoliłyby z całkowitą pewnością zmierzyć, czy dany środek smarny jest w 100% wolny od MOSH/MOAH. Istnieje granica oznaczalności, poniżej której nie jest jeszcze możliwe precyzyjne określenie ich zawartości w produkcie. Aktualne możliwości technologiczne pozwalają na osiągnięcie tej granicy na poziomie 1000 mg/kg dla zawartości MOSH i 10 mg/kg dla zawartości MOAH. Pozostawia to przestrzeń na obecność śladowych ilości obu substancji, które mogą być zawarte w środku smarnym, bez możliwości ich pomiaru ilościowego.
3. Analizy laboratoryjne powinny być wykonywane wyłącznie przez specjalistów.
Wszelkie analizy laboratoryjne powinny być starannie interpretowane. Nawet jeśli wykryta zostanie obecność MOSH/MOAH, nie zawsze oznacza to, że produkt rzeczywiście je zawiera. Istnieje grupa substancji, które mogą zostać oznaczone przez instrumenty analityczne jako MOSH/MOAH, podczas gdy w rzeczywistości wcale nimi nie są.
Współpraca z doświadczonym specjalistą ds. środków smarnych jest szczególnie istotna. Taka osoba rzetelnie zbada i zinterpretuje wyniki, zapewniając szybką informację zwrotną umożliwiającą łatwą identyfikację wykrytych substancji. Wyciągnięcie błędnych wniosków z przeprowadzonych badań laboratoryjnych może mieć niekorzystny wpływ na procesy produkcyjne, jakość produktu końcowego oraz koszty.
4. Warto wdrożyć okresowe szkolenia personelu z zakresu smarowania.
Obecnie w przemyśle spożywczym niezwykle ważna jest wiedza o tym, jakie substancje są stosowane i przestrzeganie rygorystycznych przepisów dotyczących bezpieczeństwa żywności. Nierzadko zdarza się, że osoby podejmujące decyzje dotyczące środków smarnych nie mają odpowiedniego przeszkolenia w tym zakresie.
Technologie smarowania stale się rozwijają. Bycie na bieżąco i zapewnianie odpowiednich szkoleń prowadzonych przez ekspertów w dziedzinie smarowania pomoże zapewnić zakładom produkcyjnym utrzymanie konkurencyjności, zmniejszy ryzyko zanieczyszczeń i umożliwi wprowadzenie innowacyjnych rozwiązań odpowiadających potrzebom branży.
5. Współpraca daje najlepsze rezultaty.
Praca zespołowa sprawia, że można osiągnąć więcej. Oddelegowanie problemu ryzyka zanieczyszczeń produkowanej żywności do innego działu lub przerzucenie go na podmiot zewnętrzny może spowodować tylko jeszcze większe problemy. Warto zawsze angażować wszystkie odpowiednie działy w temat smarowania, ponieważ zapewni to bardziej całościowy obraz sytuacji i pomoże znacznie zmniejszyć ryzyko niepożądanych zanieczyszczeń. Projektowe podejście do kwestii smarowania pomoże zapewnić prawidłowe wykorzystanie zasobów i uniknięcie niepotrzebnej straty czasu. Co więcej, posiadanie wyznaczonego specjalistycznego zespołu ds. smarowania może pomóc zmniejszyć ryzyko nieporozumień między zaangażowanymi osobami.
Często w zakładach produkcyjnych brakuje specjalistycznego zespołu ds. smarowania lub zadania smarowania zleca się podmiotom zewnętrznym. Skutkuje to niewielką wiedzą lub całkowitym brakiem świadomości na temat tego, które rozwiązania w zakresie smarowania mogą pomóc osiągnąć lepsze wyniki i zmniejszyć ryzyko niepotrzebnych zanieczyszczeń.
6. Systemy zarządzania produkcją pozwalają na ciągłe doskonalenie.
Doświadczony partner w dziedzinie smarowania, taki jak Klüber Lubrication, może dostarczyć i wdrożyć nowoczesne systemy zarządzania produkcją. To z kolei zmaksymalizuje wydajność maszyn produkcyjnych, a nawet może skutkować zmniejszeniem ilości niezbędnych zadań dotyczących smarowania. Ponadto zmniejszenie ilości zużywanych środków smarnych pomoże zminimalizować ryzyko, radykalnie obniżyć koszty i zmniejszyć wpływ produkcji na środowisko.
7. Koszty krótkoterminowe nie mogą być czynnikiem decydującym.
Koszt środka smarnego jest nieuchronnie czynnikiem branym pod uwagę w procesie decyzyjnym, jednak nie powinien być czynnikiem decydującym. Zmiana partnera w zakresie środków smarnych może zapewnić bezpieczniejsze i nowocześniejsze alternatywne rozwiązania, które pomogą zmniejszyć ryzyko zanieczyszczeń produkowanej żywności.
8. Wybór właściwego partnera, który zintegruje się z łańcuchem dostaw
Znalezienie partnera w zakresie smarowania, który pomoże zmniejszyć ryzyko i koszty, to jedno, ale firma Klüber Lubrication idzie o krok dalej. Pomoc w zakresie audytu dostawców partnerskich w Państwa łańcuchu dostaw to tylko jedna z rozszerzonych ofert pomagających zredukować MOSH/MOAH w produktach końcowych.
Poza wymienionymi wcześniej środkami smarnymi kategorii NSF Klüber Lubrication oferuje także techniczne środki pomocnicze serii Klüberfood 4DC, które nie zawierają oleju mineralnego, a dzięki temu nie powodują zagrożenia zanieczyszczeniem żywności przez MOSH/MOAH. Są to środki wykonane w 100% ze składników na bazie roślin, dopuszczone do bezpośredniego kontaktu z żywnością zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 w sprawie dodatków do żywności.
Zapobieganie zanieczyszczeniu żywności przez MOSH/MOAH jest niezwykle ważne, bo bezpieczeństwo żywności to bezpieczeństwo ludzi. Dzięki rozwiązaniom Klüber Lubrication w zakresie smarowania możemy pomóc Państwu chronić konsumentów a także reputację Państwa firmy.
Po więcej informacji na temat środków smarnych dla przemysłu spożywczego zapraszamy na naszą stronę internetową: www.klueber.pl